Muzeum Polskiej Piosenki powołano do życia uchwałą Rady Miasta z dnia 29.11.2007 roku. Opole jako „stolica polskiej piosenki” było najlepszym miejscem do stworzenia takiej instytucji.
Celem utworzenia tej jedynej w Polsce placówki była ochrona kulturowego dziedzictwa narodowego oraz zwiększenie roli polskiej piosenki w dialogu międzykulturowym.
Muzeum Polskiej Piosenki w Opolu zajmuje się gromadzeniem, konserwowaniem, katalogowaniem, naukowym opracowywaniem, digitalizowaniem oraz udostępnianiem zbiorów związanych z polską piosenką. Prowadzi także działalność edukacyjną, kulturalno-oświatową, dokumentacyjną, wystawienniczą i popularyzacyjną. Eksponatami z zasobów muzeum są m.in.:
- pamiątki należące do twórców polskiej piosenki,
- fotografie,
- nagrania fonograficzne, audiowizualne, nutowe czy elektroniczne,
- relacje,
- wywiady,
- dokumentacje dotyczące Krajowego Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu.
Każdy może włączyć się w powiększenie tych muzealnych zbiorów. Pomoże to zachować cenny dorobek polskiej piosenki dla przyszłych pokoleń.
Muzeum w Opolu posiada już ponad 1300 eksponatów: plakatów, kostiumów, instrumentów, płyt, znaczków, zdjęć, partytur i rękopisów, publikacji, nagród czy fotografii. Jego pierwsza wystawa była poświęcona polskiej muzyce rockowej z lat 1956-1989 i była zatytułowana: „Grunt to bunt”. Odbyła się ona w grudniu 2009 roku w galerii Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Opolu. W marcu 2011 roku została przyznana nagroda za najlepszy projekt koncepcji na wystawę stałą w tym Muzeum Polskiej Piosenki. Jej autorem była Pracownia Projektowo-Dekoratorska – Danuta Słomczyńska z Poznania.
W 2012 roku w budynku obsługi widza, od strony ulicy Barlickiego w nowym opolskim amfiteatrze ma zostać stworzone Muzeum Polskiej Piosenki. Obecna siedziba tej placówki mieści się przy placu Kopernika 1 w Opolu.
Muzeum w Opolu czynne jest od poniedziałku do piątku w godz. 8.00-16.00.